Całoroczne domy z drewna

Od prostych konstrukcji po energooszczędne, całoroczne domy z drewna – historia domów szkieletowych

Całoroczne, szkieletowe domy z drewna uważane są przez wielu inwestorów w Polsce za nowość. Technologia szkieletowa w naszym kraju nie kojarzy się z tradycyjnym budownictwem, a z trendem, który przywędrował do nas zza oceanu czy ze Skandynawii. Możemy się z tym zgodzić, ale tylko częściowo – domy szkieletowe co prawda dopiero zyskują popularność na polskim rynku i trend faktycznie przywędrował do nas z zachodu, jednak historia domów szkieletowych jest bardzo długa. Sprawdź, jak domy szkieletowe ewoluowały od prostych konstrukcji do energooszczędnych, nowoczesnych i inteligentnych budowli.

Jak zaczęła się historia drewnianych domów szkieletowych? 

Domy szkieletowe mają długą i zawiłą historię, której początków można upatrywać w Ameryce Północnej, w czasach, gdy na jej tereny przybywali piersi, europejscy osadnicy. Konstruktorzy, którzy przypłynęli wówczas ze Starego Kontynentu, wykorzystali swoją wiedzę na temat drewna do wznoszenia pierwszych domów w USA. I mimo że w Europie konstrukcje drewniane wznoszono już od czasów średniowiecza, to dzisiejsze domy szkieletowe zyskały obecny kształt, dzięki wzorowaniu się na budowlach amerykańskich. 

Technologia szkieletowa przeszła na przestrzeni lat wiele transformacji i obecnie ma już niewiele wspólnego z budowlami wznoszonymi w XVII wieku w Stanach Zjednoczonych. Współczesne domy szkieletowe to całoroczne budowle, które z powodzeniem można wznosić zarówno w klimacie tropikalnym, jak i umiarkowanym. Są to budowle energooszczędne (mogą być nawet pasywne), które trwałością dorównują domom murowanym. W Stanach Zjednoczonych do dziś większość domostw powstaje właśnie w technologii szkieletowej. 

Ciekawostka! Drewno, dziś uważane za surowiec luksusowy i ekologiczny, było niegdyś najtańszym i najbardziej dostępnym materiałem budowlanym. Korzystano z niego powszechnie, a z biegiem czasu niska cena i łatwy dostęp sprawiły, że zamożne osoby wolały budować swoje domy z innych materiałów. Tanie drewno było wykorzystywane przez osoby uboższe i pochodzące z niższych warstw społecznych. Drewniane domostwa były najbardziej popularne np. wśród angielskich osadników. 

Rodzaje całorocznych domów szkieletowych z drewna – jak zmieniały się na przestrzeni lat?

Pierwsze domy w Stanach Zjednoczonych budowano w technologii timber framing – wznoszone z grubych, ciężkich bali. Budowle tego typu powstawały przy zaangażowaniu wielu osób. Ze względu na wagę i wielkość bali wznoszenie domów z drewna było trudne i wymagało znajomości techniki łączenia poszczególnych elementów. Jednak budowle powstałe w technologii timber framing były bardzo trwałe – w USA ido dzisiaj można trafić na domy powstałe w ten sposób w XVII wieku. 

Z czasem do budowy domów zaczęto korzystać z belek o mniejszych przekrojach. Okazało się bowiem, że mniejszy rozmiar bali nie obniża stabilności oraz trwałości konstrukcji. Zaczęto więc stawiać budowle w technologii wood framing, która polegała na gęstym układaniu lżejszych i mniejszych elementów konstrukcyjnych.

Kolejny milowy krok dla technologii szkieletowej postawiono w XIX wieku, a dokładnie w roku 1832. Wtedy to George Washington Snow do budowy magazynu wykorzystał nowy sposób konstruowania szkieletu – wymyśloną wówczas technikę zaczęto określać mianem ballon framingu.  George Washington Snow nie podzielił ścian na części parterową i piętrową, tylko poprowadził drewniane belki od nasady budowli aż do oczepu zamykającego ścianę, na którym opierały się krokwie. Dzięki temu do budowy magazynu można było wykorzystać belki o mniejszym przekroju, a czas budowy znacznie się skrócił. Znacznie mniejszy rozmiar belek oraz ich niewielka waga ułatwiły transport materiału do nawet trudno dostępnych miejsc. 

Ballon framing stał się tak popularny, że technikę tę wykorzystywano aż do lat 50. XX wieku. Wówczas opracowano nowy sposób stawiania domów szkieletowych – platform framing. Technika ta polega na budowaniu domu w następującej kolejności: 

• ściany wokół parteru domu,
• strop nad parterem,
• ściany piętra,
• poddasze i dach.

Z upływem lat technologię szkieletową zaczęto udoskonalać. Wprowadzono też normy bezpieczeństwa domów z drewna, m.in. normy dotyczące ochrony przeciwpożarowej, instalacji hydraulicznej czy elektrycznej. 

Obecnie technologia szkieletowa zyskuje w Polsce coraz większą popularność, mimo iż narosło wokół niej kilka mitów. Sprawdź, jakie są najczęściej powielane fakty mity na temat szkieletowych domów z drewna, jak dom z drewna może być energooszczędny i jaka jest dostępność projektów domów z drewna.